УЛААНБААТАР ХОТЫН МУЗЕЙ

УЛААНБААТАР ХОТЫН ТҮҮХИЙН ХӨТӨЧ БОЛСОН “УЛААНБААТАР ХОТЫН ТОЙРОН АЯЛАЛ” НОМ ХЭВЛЭГДЛЭЭ.

Улаанбаатар хотын музейгээс А.Цэрэнчулууны “Улаанбаатар хотын тойрон аялал” номыг шинэчлэн баяжуулж, эрхлэн хэвлүүлэв. Энэ ном нь Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын хөгжлийн түүхийг энгийн, товч тодорхой, сонирхолтой байдлаар харуулахыг зорьсон гарын авлага, хотын түүхийн хөтөч болсон бүтээл юм. Энэ ном анх 2006 онд уншигчдын гар дээр очсоноос хойш өдгөө дөрөв дэх удаагаа шинэчлэгдэн хэвлэгдэж байна.

Энэ удаа уг номыг шинэчлэн баяжуулснаар номын бүтэц, агуулга, нэр томъёо, Улаанбаатар хотын түүхийн гол ойлголтууд шинэчлэгдэн засварлагдаж, түүхэн ховор гэрэл зургуудаар баяжигдсан.

Тус номын агуулга нь дараах 13 хэсгээс бүрдэнэ.

1. Улаанбаатар хотын газарзүйн байршил, цаг агаар
2. Өнөөгийн Улаанбаатар хотын үүсэл, хөгжил
3. Улаанбаатар хотод ирж байсан гадаадын алдартай хүмүүс
4. Өөрчлөгдөн хөгжиж буй Улаанбаатар хот
5. Улаанбаатар хотын тойрон аяллын тайлбарлах газрууд
6. Улаанбаатар хотын сүм хийд, байшин барилгын хөгжил
7. Дурсгалт сүм хийд, байшин барилгууд
8. Улаанбаатар хот дахь эртний дурсгалууд хийгээд орчин үеийн хөшөө дурсгал, баримлууд
9. Хаана юу байсан бэ?
10. Улаанбаатар хотод заавал очиж үзэх түүх, соёлын дурсгалт хийгээд амралт чөлөөт цаг, спортын орчин үеийн цогцолбор 10 газар
11. Нийслэл дэх музейнүүд
12. Хэзээ, хаана, юу болсон бэ?
13. Монголын нийслэлийн холбогдолтой үйл явдлын он цагийн хэлхээс зэрэг хотын анх үүссэнээс одоог хүртэлх хөгжлийн түүх, түүнийг хялбаршуулсан мэдээлэл багтсан.

Номын 1-13 бүлэгт хотын архиктурын дурсгал, бүтээн байгуулалт, гудамж, талбай, хотын хуучны болон одоогийн ерөнхий төрх, хотын хүмүүсийг харуулсан 322 гэрэл зураг, хууч яриа, домог, товч намтар, статистик мэдээ зэрэг 57 шигтгээ, Улаанбаатар хотын тойрон аяллын 11 газрыг тайлбарласан 60 обектын мэдээлэл, томоохон 6 сүм хийд, хуучны болон орчин үеийн 70 гаруй барилга, байшин, 115 хөшөө, баримал, 40 гаруй дурсгалт газарт, энэ цаг үеийн Улаанбаатар хотын зорьж үзэх 9 газар зэрэг өргөн мэдээлэл орсон.

Номын агуулгад буй мэдээлэл нь хотын иргэд, ялангуяа хүүхэд, залууст нийслэлээ таних мэдэх, гаднын жуулчдад Улаанбаатар хотын хөгжлийн түүхийг сурталчлан таниулахад хөтөч болж, түүх, соёлоо дээдэлдэг хотын иргэнийг төлөвшүүлэхэд хувь нэмэр оруулна гэж найдаж байна.

Уг номыг Улаанбаатар хотын музей, болон Интерном, Мир номын дэлгүүрээс авах боломжтой.

ФРАНЦЫН СУДЛААЧ БҮИАН ДЕ ЛАКОСТИЙН ДУРАНД БУУСАН 1909-1911 оны МОНГОЛЧУУД гэрэл зургийн үзэсгэлэн

2016.11.16 – 2017-01.31 өдрүүдэд Улаанбаатар хотын музейн үзэсгэлэнгийн танхимд гарна.

Үзэсгэлэнгийн тухай

Түүний үр, ач нарын нэг Францын хөгжмийн зохиолч Бернард Форт Улаанбаатар дахь Аллианс Франсез буюу Монгол-Францын төвийн захирал Лора Николовтой 2010 онд Францад танилцахдаа түүний аяллын тэмдэглэл, зургуудыг үзэсгэлэн байдлаар гаргаж, Монголчуудад дэлгэх хүсэлтэй байдгаа илэрхийлсэн юм. Ингээд энэхүү үзэсгэлэнг Монгол-Францын төвөөс Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яам, Улсын Филармони, 976 арт галерей, Францын OTASIE байгууллага, Парис 7 их сургуулийн Анна Каиоззо болон Лиа Макадре нарын тусламж, дэмжлэгтэйгээр 2016 оны 7 дугаар сард Улсын филармоны байранд анх гаргасан юм.
Францын Үндэсний номын сангийн эзэмшилд байдаг эдгээр гэрэл зураг, аяллын тэмдэглэл 2015 оны 12-р сард Төв Азийн өв соёлын хурал дээр танилцуулагджээ. Эдгээр зургууд нь Монголын өв соёлын судалгааны томоохон ажлын нэгэн хэсэг юм. (Анна Каиоззо нь энэхүү судалгааны ажлыг эхлүүлсэн бөгөөд Лиа Макадрегийн докторын ажлын сэдэв юм.)
Энэхүү үзэсгэлэн нь бидэнд XX зууны эхэн үеийн Монголчуудын амьдралыг Франц судлаачийн өнцгөөс харах боломжийг нээж өгч байгаа билээ. Гэрэл зургуудыг шаардлага хангахуйц форматтай гаргах үүднээс гэрэл зурагчин Кристиан Варлет дижитал хувилбарт оруулан чанарыг нь сайжруулсан. Мөн энэхүү үзэсгэлэнд тавигдсан зарим гэрэл зургууд дээрх газрууд болох Улиастай, Хар Балгас зэрэг газарт бид зочлон одоо байгаа байдлынх нь өнгөт гэрэл зургийг авч харьцуулсан байдлаар оруулсан байгаа. Бүиан де Лакостийн зочилж байсан газруудын нэршил нь цаг хугацааны туршид өөрчлөгдсөөр зарим нь тэс ондоо нэртэй болсон учраас зургуудын нэршлийг түүний тэмдэглэсэн байдлаар болон одоогийн харьцуулсантай нь оруулсан болно. Хаалтан дотор тусгайлан оруулсан газруудын нэршил нь Франц дахь Монгол, Сибир судлалын төвийн тогтоосон нэршлүүд юм. Гэрэл зураг бүр тайлбар, байршилтай байгаа.

Олон улсын музейн өдрийг угтаж Улаанбаатар хотын музейгээс Монголын цаасан урлалын холбоо, City Tour ХХК-тай хамтран “Би хотын иргэн” сэдэвт боловсролын ажлыг 2016 оны 05 сарын 14-нд амжилттай зохион байгууллаа.
Боловсролын ажлыг дараах 3 үе шаттай хэрэгжүүлсэн. Үүнд:
1-р үе шат: Хотын түүхийн талаар presentation бэлдэн үзүүлж, өнгөрсөн ба одоогийн байдлыг харьцуулан ярилцсан.
2-р үе шат: Улаанбаатар хотын музейгээр аялсан.
3-р үе шат: Хотын түүхтэй холбогдсон дараах танин мэдэхүйн хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн. Үүнд:
– Усан дээр “Миний хот” сэдэвт зураг зурах
– Улаанбаатар хотын үл хөдлөх дурсгалуудаас сонгон цаасаар урлах
– Одоогоос 100 жилийн өмнөх язгууртан ноён, хатны хувцаслалт, чимэг зүүлтийг урьдчилан бэлтгэсэн хэвлэмэл үзүүлэн ашиглан тэдний дүрд хувирах зэрэг ажил хэрэгжүүлж өөрсдийн зурсан зургийг болон цаасан урлалын холбооноос олгосон номны хавчуурга, эбру урлал болон керамик урлалын зүйлсийг гарын бэлэг болгон идэвхитэй, анги хамт олноо манлайлан оролцсон сурагчдад төлөөлөл болгон урамшуулсан.
Тус боловсролын ажилд Сонгинохайрхан дүүргийн 76-р сургуулийн II-IV ангийн нийт 130 хүүхэд хамрагдсан.

Олон Улсын музейн өдрийг угтаж Чингэлтэй дүүргийн Засаг даргын тамгын газар, Улаанбаатар хотын музей хамтран “Чингэлтэй хайрханы өвөрт” гэрэл зургаар өгүүлсэн түүх үзэсгэлэнг 2016 оны 05 дугаар сарын 16-нд Хүннү Моллын “Гамма галерей”-д нээв.
Үзэсгэлэнд Чингэлтэй дүүргийн нутаг дэвсгэрт 1778 оноос хойш 1924 он хүртэл буюу Хүрээний үед бий болсон худалдааны захууд, түүнийг тойрсон пүүс, дэлгүүр, кино театр болон модны зах, төмрийн зах болон тухайн үеийн Хүрээний байдлыг харьцуулсан зургууд, 1924 оноос 2014 он хүртэл буюу Улаанбаатар хотын үед бий болсон анхны орон сууцны хороолол, Чойбалсангийн талбай, Барилгачдын талбай, Өндөр хоршоо, Монгол банк, Элдэв-Очирын нэрэмжит Хүүхдийн кино теар, анхны Алтай зочид буудал, Монголын үндэсний музей, түүх, соёлын үл хөдлөх дурсгал зэрэг Хүрээнээс Хот болон өргөжсөн түүхийг гэрэл зургаар харьцуулан харуулсан.
Үзэсгэлэнгийн нээлтэд Чингэлтэй дүүргийн Засаг дарга Ганболд, тамгын газрын ажилтнууд, мөн тус дүүргийн ЕБС-ийн захирал, менежерүүд, урилгаар Солонгос улсын Инчион хотын Йонсей дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын дарга, бусад албаны хүмүүс оролцлоо.
Үзэсгэлэн 2016 оны 05 дугаар сарын 26-ныг дуустал үргэлжилнэ.