Будапештийн Түүхийн Музей (Budapest History Museum / Castle Museum) нь олон хэсэгтэй бөгөөд Буда цайзын дүүрэгт байрлах “Алтан Бүргэд” нэртэй Эмийн сангийн музейд зочлон дундад зууны үеийн алхимийн лаборатори, эмчилгээний багаж хэрэгсэл, хэрэглэлүүдийг үзэх боломжтой.
Будын цайз дахь энэхүү жижигхэн боловч сэтгэл татам музей нь зөвхөн эм зүйч, эмнэлгийн салбарын хүмүүст төдийгүй алхими, дундад зуун, орчин үеийн өмнөх анагаах ухаан, нууцлаг, учир битүүлэг зүйлс, шинжлэх ухаанд дурлагсад бүхэнд тохиромжтой.
Музей нь унгар хэлээр Aranysas Patika Múzeum буюу “Алтан Бүргэд Эмийн Сангийн Музей” хэмээн нэрлэгддэг. Тус музейд 1600-аад оноос эхтэй ховор эд зүйлс, сав суулга, эмийн ургамал, анагаах ухааны түүхэн номууд цуглуулгатай.
Үзмэрүүдийн дунд Унгарын химичдийн түүхэн дурсгалт зүйлсээс эхлээд хатаасан сарьсан багваахай, шилэн саванд хадгалсан жижиг матар, эмчилгээний ургамал зэрэг хачирхалтай зүйлс багтдаг. Мөн дундад зууны үеийн анагаах ухаан, эм зүйн шинжлэх ухааны хөгжлийг тус музей харуулдаг.
Алхимийн лаборатори нь 17-р зууны үеийн жинхэнэ алхимичийн ажлын орчинг бүрдүүлсэн байдаг. Жинхэнэ тавилга, гал тогооны хэсгийн хуулбар, зуух зэрэг нь тухайн цаг үеийн орчныг сэргээн босгожээ.
Алтан бүргэд эмийн сангийн музейн түүх
Алтан Бүргэд Эмийн Сангийн Музейн байр нь анх 15-р зуунд худалдаачны байр байсан. Харин 1730–1750 оны хооронд нэг алхимич уг байшинд нүүж ирээд “Алтан Бүргэд” хэмээн нэрлэн Будын анхны мэргэжлийн эмийн санг байгуулжээ. Байшингийн доод давхар нь үргэлж худалдааны зориулалтаар ашиглагдсаар ирсэн.
Уг барилга нь Будын цайзын тулалдаан, 16-р зууны Туркийн бүслэлт, 17-р зууны Австрийн довтолгоо, Дэлхийн 2-р дайны үеийн нацист ба Зөвлөлтийн тулалдаануудыг давж үлдсэн. Музей байгуулах санаа анх 1905 онд гарч байсан ч жинхэнэ хэрэгжилт нь 1973 онд болж, Улсын анагаах ухааны их сургууль болох Семмелвейсийн их сургуулийн харьяа нэгж болон нээгдсэн.
Архитектурын тухай
Музейн гадна фасад нь неоклассиц загвартай бол дотоод засал нь барокко хэв маягтай. Тус барилгад архитектурын олон үе шатууд тодорхой харагддаг бөгөөд Ренессанс үеийн “харанхуй цонх”, Туркуудын үеийн гэрлийн хайрцаг гэх мэт элементүүд бий. Музейн доторх керамик, модон хийц, жинлүүр болон бусад гоёлын эд хэрэглэлүүд нь Унгар болон дэлхийн урлаг, соёлын өвд үнэтэй хувь нэмэр оруулдаг.